تنها سه روز تا آغاز سی‌ویکمین دوره رقابت‌های جام ملت‌های آسیا باقی مانده و تیم ملی بسکتبال ایران برای هجدهمین بار آماده حضور در این رویداد مهم قاره‌ای می‌شود. ایران با کسب سه عنوان قهرمانی، یک نایب‌قهرمانی و یک مدال برنز، پس از چین و فیلیپین در جایگاه سوم پرافتخارترین تیم‌های آسیا قرار دارد.
تاریخچه حضور ایران در جام ملت‌های آسیا
نخستین حضور تیم ملی بسکتبال ایران در این رقابت‌ها به سال ۱۹۷۳ بازمی‌گردد که با کسب مقام پنجمی همراه بود. از آن زمان تاکنون، ایران در ۱۷ دوره از این مسابقات شرکت کرده و در سال‌های ۲۰۰۷، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۳ موفق به کسب عنوان قهرمانی شده است. همچنین در سال ۲۰۱۷ نایب‌قهرمان و در سال ۲۰۱۵ به مقام سوم دست یافت.
در جدول افتخارات، چین با ۱۶ قهرمانی در صدر قرار دارد، فیلیپین با پنج قهرمانی دوم است و ایران با سه قهرمانی جایگاه سوم را به خود اختصاص داده است.
| رده | تیم | طلا | نقره | برنز | مجموع |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | چین | ۱۶ | ۱ | ۲ | ۱۹ |
| ۲ | فیلیپین | ۵ | ۴ | ۱ | ۱۰ |
| ۳ | ایران | ۳ | ۱ | ۱ | ۵ |
| ۴ | کره جنوبی | ۲ | ۱۱ | ۱۲ | ۲۵ |
| ۵ | ژاپن | ۲ | ۵ | ۷ | ۱۴ |
| ۶ | استرالیا | ۲ | ۰ | ۰ | ۲ |
مسیر پر فراز و نشیب بسکتبال ایران در آسیا
در دهه‌های ۷۰ تا ۹۰ میلادی، تیم ملی ایران با حضور در چندین دوره از رقابت‌ها، نتایج متنوعی کسب کرد؛ از مقام هشتمی در سال ۱۹۸۱ تا نقطه عطف سال ۱۹۹۳ که ایران برای نخستین بار به نیمه‌نهایی رسید و در جایگاه چهارم ایستاد.
ورود نسل طلایی بسکتبال ایران از سال ۲۰۰۳ آغاز شد و در سال ۲۰۰۷ با قهرمانی در ژاپن به اوج رسید. در آن دوره، زنده‌یاد آیدین نیکخواه‌بهرامی با درخشش خود نقش مهمی در موفقیت تیم داشت. دو سال بعد، ایران در خانه چین دومین قهرمانی خود را جشن گرفت و در سال ۲۰۱۳ با هدایت مهمد بچیروویچ، سومین قهرمانی را در فیلیپین به دست آورد. در آن دوره، حامد حدادی عنوان ارزشمندترین بازیکن آسیا را برای سومین بار کسب کرد.
افت و خیزهای اخیر و چشم‌انداز آینده
در سال‌های اخیر، تیم ملی ایران نتوانست به سکو دست یابد. در سال ۲۰۱۵ با وجود کسب مقام سوم، سهمیه المپیک ریو را از دست داد. در سال ۲۰۱۷ نایب‌قهرمان شد اما در سال ۲۰۲۲ با شکست برابر اردن از صعود به نیمه‌نهایی بازماند و در جایگاه پنجم قرار گرفت. این دوره، آخرین حضور حامد حدادی در جام ملت‌های آسیا بود.
اکنون تیم ملی ایران با هدایت سوتیریس مانولوپولوس، سرمربی یونانی، و بدون حضور ستاره باسابقه خود، حامد حدادی، آماده حضور در رقابت‌های سال ۲۰۲۵ است. هواداران بسکتبال ایران امیدوارند که تیم ملی بار دیگر بتواند در جمع مدعیان قاره کهن قرار گیرد و افتخارات گذشته را تکرار کند.
