جهاد دانشگاهی با تأسیس پارک ملی فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی، بستری نوین برای رشد ایده‌ها و محصولات خلاق فراهم آورده است. سمیه قربانی، مدیر اداره امور پارک‌ها و مراکز رشد این نهاد، می‌گوید این پارک پاسخی هدفمند به نیازهای تخصصی حوزه صنایع فرهنگی در زمینه منتورینگ، بازاریابی دیجیتال و تجاری‌سازی است.
قربانی توضیح می‌دهد که برخلاف فناوری‌های سخت‌افزاری، صنایع فرهنگی و نرم ویژگی‌های متمایزی دارند و نیازمند پشتیبانی‌های ویژه‌ای هستند. او می‌افزاید: «در این پارک، استارتاپ‌های فرهنگی با راهنمایی منتورها و بهره‌مندی از شبکه ارتباطات بین‌المللی، مسیر رسیدن به بازار را میان‌بر می‌زنند و می‌توانند از فرصت‌های صادرات محصولات خلاق بهره‌برداری کنند.»
پس از راه‌اندازی این مجموعه ملی، سایر بخش‌های زیست‌بوم نوآوری نیز به تقویت صنایع خلاق روی آوردند. به‌خصوص در سال‌های تحریم، فعالان این عرصه با اتکا به ظرفیت‌های داخلی و فناوری‌های نرم مثل واقعیت افزوده و هوش مصنوعی، توانستند طرح‌های فرهنگی-تجاری خود را سریع‌تر توسعه دهند و نمونه‌های موفقی در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی به نمایش بگذارند.
با وجود تمرکز بر سطح ملی، مسئولان پارک توصیه می‌کنند پارک‌های علم‌وفناوری استانی هم «دپارتمان» یا «شعبه تخصصی» صنایع خلاق ایجاد کنند. این بخش‌های تخصصی با اعزام کارشناسان مجرب و برگزاری کارگاه‌های آموزشی، قادر خواهند بود از نخبگان محلی حمایت کنند و زمینه جذب سرمایه‌گذار بخش خصوصی را فراهم سازند.
دومین رویداد سراسری صنایع خلاق و فرهنگی یکی از نقاط عطف همکاری میان پارک‌ها، شتابدهنده‌ها و شتابگران این حوزه بود. قربانی می‌گوید این گردهمایی‌ها موجب انتقال تجارب موفق، شکل‌گیری زنجیره تأمین داخلی و ارتقای ظرفیت شرکت‌های کوچک و متوسط در بازارهای نوظهور شده است.
زنان هنرمند و کارآفرین در صنایع فرهنگی حضوری پررنگ یافته‌اند. قربانی با اشاره به انعطاف‌پذیری این حوزه می‌گوید: «فعالیت در صنایع فرهنگی به بانوان امکان می‌دهد هم‌زمان با مسئولیت‌های خانوادگی، کسب‌وکار خلاق خود را توسعه دهند.» او از راه‌اندازی شبکه مشاوره ویژه کارآفرینان زن در پارک خبر داد که به‌زودی مشکلات مالی، حقوقی و بازاریابی این گروه را پوشش می‌دهد.
یکی از چالش‌های این صنعت نبود آمار دقیق از فعالان، به‌ویژه زنان کارآفرین است. جهاد دانشگاهی در حال طراحی سامانه‌ای برای ثبت جزئیات واحدهای صنایع خلاق است تا با تحلیل داده‌های به‌روز، سیاست‌گذاران و سرمایه‌گذاران تصویر روشنی از ظرفیت‌های منطقه‌ای داشته باشند.
جهاد دانشگاهی با انتخاب «فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی» به‌عنوان مأموریت پارک ملی، چشم‌اندازی بلندمدت برای تبدیل ایده‌های نوآورانه دانشجویی به کسب‌وکارهای مولد ترسیم کرده است. این نهاد همچنین در حال مذاکره با دانشگاه‌ها و مؤسسات بین‌المللی برای برپایی کارگاه‌های تخصصی و برنامه‌های مشترک مطالعاتی است تا دانشجویان ایرانی بتوانند در چارچوب استانداردهای جهانی فعالیت کنند.
با فراهم شدن زیرساخت‌های منتورینگ، بازاریابی دیجیتال، شتاب‌دهی و شبکه‌سازی بین‌المللی، انتظار می‌رود پارک ملی فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی گام مؤثری در ارتقای سهم اقتصاد خلاق از تولید ناخالص داخلی کشور بردارد و در سرفصل‌های آینده به پایلوتی برای دیگر حوزه‌های فناوری نرم تبدیل شود.
