دبیر انجمن صنایع لبنی هشدار داده است که با وجود تخصیص بودجه و پیش‌بینی ۶.۵ همت برای اجرای طرح شیر مدرسه در سال ۱۴۰۴، هنوز قراردادهای لازم بین وزارت آموزش و پرورش و کارخانه‌های لبنی منعقد نشده و این تأخیر می‌تواند باعث شود سال تحصیلی جدید بدون توزیع شیر در مدارس آغاز شود.
وزارت آموزش و پرورش متولی اصلی اجرای طرح است و مصوبه برنامه هفتم توسعه و لایحه بودجه امسال صراحت دارد که تامین و توزیع شیر رایگان در کلیه مدارس کشور به‌عنوان یک اولویت سلامت دانش‌آموزان پیگیری شود. با این حال از اردیبهشت ماه تاکنون—علیرغم برگزاری چندین جلسه و ارسال مکاتبات—بسته مناقصه و عقد قرارداد با واحدهای تولیدی کلید نخورده است.
رضا باکری می‌گوید کارخانه‌ها برای تهیه شیر خام، سفارش مواد بسته‌بندی و برنامه‌ریزی خطوط تولید حداقل یک‌ونیم تا دو ماه زمان نیاز دارند. اگر تا اواسط شهریور قراردادها نهایی نشود، هیچ لبنیاتی برای توزیع اول مهر آماده نخواهد بود. او به تجربه سال گذشته اشاره می‌کند که برای مراسم افتتاح مدارس جنوب تهران، با فوق‌العاده‌کاری شبانه ۳۵ هزار بطری تولید و پخش شد؛ در حالی که هنوز مطالبات آن محموله تسویه نشده است.
مسئولان وزارت بهداشت که نقش نظارتی و مشورتی اجرای این طرح را بر عهده دارند، بارها هشدار داده‌اند هرگونه تأخیر در توزیع شیر مدرسه آثار منفی مستقیم بر رشد جسمانی، تامین ریزمغذی‌ها و سلامت عمومی دانش‌آموزان—به‌ویژه در مناطق محروم—خواهد گذاشت. کارشناسان از آموزش و پرورش خواسته‌اند با استفاده از سامانه‌های الکترونیکی، فرایند عقد قرارداد و رصد تولید را شفاف‌سازی کند تا خطر فراموشی طرح در آغاز سال تحصیلی از بین برود.
کارخانه‌های لبنی سه مطالبه کلیدی دارند:
- عقد به‌موقع قرارداد برای خرید شیر خام از دامداری‌ها و سفارش مواد بسته‌بندی
- تعیین قیمت خرید متناسب با هزینه‌های واقعی تولید توسط سازمان حمایت
- مکانیزم پرداخت منظم و پیش‌بینی‌شده ظرف یک ماه پس از تحویل محصول
در شرایط تورمی فعلی، سرمایه در گردش واحدهای تولیدی به سختی دوام می‌آورد و تاخیرهای چندماهه می‌تواند آن‌ها را از مشارکت در طرح دلسرد کند. پیشنهاد شده سازمان برنامه و بودجه برای تضمین پرداخت‌ها یک خط اعتباری خاص تعریف کند تا کارخانه‌ها با اطمینان خاطر وارد قرارداد شوند.
اجرای منظم طرح شیر مدرسه علاوه بر ارتقای رشد جسمانی و تقویت سیستم ایمنی، زمینه‌ساز نهادینه شدن فرهنگ مصرف لبنیات و افزایش سرانه شیر در خانواده‌ها خواهد بود. کشورهایی که برنامه‌های مشابه را از سال‌های قبل اجرا کرده‌اند، کاهش محسوسی در کمبود ویتامین‌ها و بهبود تمرکز تحصیلی دانش‌آموزان گزارش کرده‌اند.
انجمن صنایع لبنی اعلام کرده آماده است فوراً با آموزش و پرورش وارد مذاکره رسمی شود و مقدمات ثبت سفارش مواد اولیه و بسته‌بندی را فراهم کند تا مهرماه امسال دانش‌آموزان سراسر کشور با یک وعده تغذیه سالم و مقوی درس را آغاز کنند.
