پوکی استخوان در نیمی از زنان بالای ۵۰ سال آغاز پویش ملی سلامت استخوان
پوکی استخوان به‌عنوان یکی از بیماری‌های خاموش و شایع در کشور، اکنون به مرحله‌ای رسیده که بر اساس آمار وزارت بهداشت، از هر دو زن بالای ۵۰ سال، یک نفر به آن مبتلاست. همزمان با روز جهانی پوکی استخوان، پویش ملی سلامت استخوان و عضلات در ایران آغاز شده تا آگاهی عمومی درباره پیشگیری، تشخیص و درمان این بیماری افزایش یابد.
پوکی استخوان؛ بیماری خاموش با پیامدهای جدی
دکتر جعفر جندقی، مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، با اشاره به آغاز هفته ملی سلامت استخوان گفت: «پوکی استخوان اغلب بدون علامت است و بیماران زمانی متوجه آن می‌شوند که دچار شکستگی می‌شوند.» شکستگی‌های ناشی از این بیماری معمولاً در ستون مهره‌ها، لگن و استخوان ران رخ می‌دهد و می‌تواند کیفیت زندگی را به‌شدت کاهش دهد.
او هشدار داد که برخی شکستگی‌ها حتی بدون ضربه جدی و تنها با یک عطسه یا سرفه ساده ایجاد می‌شوند. در مراحل پیشرفته‌تر، کوتاه شدن قد، خمیدگی قامت و محدودیت حرکتی از نشانه‌های بارز این بیماری است.
شکستگی لگن؛ خطرناک‌ترین پیامد پوکی استخوان
به گفته جندقی، شکستگی لگن یکی از جدی‌ترین عوارض پوکی استخوان است که می‌تواند آغازگر ناتوانی یا زمین‌گیری در سالمندان باشد. آمارها نشان می‌دهد حدود ۲۰ درصد مبتلایان در سال نخست پس از شکستگی جان خود را از دست می‌دهند و نیمی از بازماندگان نیز هرگز به زندگی عادی بازنمی‌گردند. این وضعیت علاوه بر رنج فردی، بار اقتصادی و اجتماعی سنگینی بر دوش خانواده‌ها و نظام سلامت می‌گذارد.
راهکارهای پیشگیری از پوکی استخوان
کارشناسان تأکید دارند که پیشگیری و تشخیص زودهنگام کلید اصلی مقابله با پوکی استخوان است. دو محور اصلی در این زمینه عبارتند از:
- ایمن‌سازی محیط زندگی سالمندان: حذف موانع، روشنایی کافی، بررسی منظم بینایی و شنوایی برای کاهش خطر زمین‌خوردگی.
- تقویت استخوان‌ها و عضلات: فعالیت بدنی منظم، تغذیه مناسب و پرهیز از رفتارهای پرخطر مانند مصرف سیگار و الکل.
نقش تغذیه و ورزش در سلامت استخوان‌ها
بدن برای ساخت و حفظ استخوان به کلسیم و ویتامین D نیاز دارد. دریافت این مواد از طریق رژیم غذایی متعادل و قرار گرفتن در معرض نور خورشید ضروری است. همچنین ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی تند، تمرینات ساده فشار به دیوار یا برخاستن از صندلی، با وارد کردن فشار ملایم به استخوان‌ها، موجب تقویت و بازسازی آن‌ها می‌شوند.
جندقی افزود: «تمرینات تعادلی مانند راه رفتن به عقب یا تغییر جهت‌های کنترل‌شده نیز می‌توانند خطر زمین‌خوردگی را کاهش دهند و به سالمندان کمک کنند استقلال حرکتی خود را حفظ کنند.»
شیوع پوکی استخوان در ایران
بر اساس داده‌های ملی، نیمی از زنان بالای ۵۰ سال و درصد قابل توجهی از مردان ۵۰ تا ۷۰ ساله در معرض پوکی استخوان قرار دارند. این بیماری در زنان شایع‌تر و زودتر بروز می‌کند که علت اصلی آن تغییرات هورمونی دوران یائسگی است.
About the Author
