کدام ورزش سیستم ایمنی را تقویت می‌کند؟
نتایج یک بررسی سیستماتیک و متاآنالیز نشان می‌دهد که ورزش هوازی می‌تواند نقش مهمی در بهبود عملکرد سیستم ایمنی، به‌ویژه در افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن ایفا کند. این مطالعه که بر پایه ۱۷ تحقیق و داده‌های ۵۰۲ شرکت‌کننده انجام شده، نشان می‌دهد مداخلات ورزشی طولانی‌مدت بیشترین تأثیر را بر اجزای ایمنی تطبیقی دارند.
تأثیر ورزش هوازی بر سیستم ایمنی بیماران
بر اساس یافته‌ها، ورزش هوازی مداوم و طولانی‌مدت تعداد سلول‌های «تی» (T) را در افراد بیمار افزایش می‌دهد؛ سلول‌هایی که نقش کلیدی در دفاع ایمنی بدن دارند. این در حالی است که در افراد سالم چنین افزایشی مشاهده نشده است.
محققان تأکید می‌کنند که ورزش هوازی برای افرادی که با اختلالات ایمنی یا بیماری‌های مزمن مواجه هستند، می‌تواند به‌عنوان یک ابزار کمکی برای بهبود وضعیت ایمنی مورد استفاده قرار گیرد.
ورزش هوازی و تغییرات ایمنی در افراد سالم
در جمعیت‌های سالم، ورزش هوازی طولانی‌مدت سطح ایمونوگلوبولین A را کاهش داده است؛ تغییری که به گفته پژوهشگران می‌تواند با نوسانات طبیعی سیستم ایمنی در افراد کم‌تحرک مرتبط باشد. با این حال، هیچ تأثیر معناداری بر سایر اجزای ایمنی مانند ایمونوگلوبولین G، ایمونوگلوبولین M، لکوسیت‌ها و نوتروفیل‌ها مشاهده نشد.
کدام ورزش‌ها بیشترین اثر را دارند؟
انواع مختلفی از ورزش‌های هوازی در این تحقیقات مورد بررسی قرار گرفتند که شامل دوچرخه‌سواری، دویدن، پیاده‌روی، ژیمناستیک هوازی و چی‌کونگ بودند. شواهد نشان می‌دهد:
- تمرینات پایدار مانند دویدن و دوچرخه‌سواری بیشترین تأثیر را بر تقویت سیستم ایمنی بیماران داشته‌اند.
- ورزش‌های کوتاه‌مدت یا تک‌مرحله‌ای تغییر قابل‌توجهی در شاخص‌های ایمنی ایجاد نکرده‌اند.
اهمیت مدت و شدت ورزش هوازی
مطالعات نشان می‌دهد که مداخلات ورزشی با شدت متوسط تا زیاد و در بازه‌های زمانی طولانی‌مدت (چهار هفته تا شش ماه) بیشترین اثر مثبت را بر سیستم ایمنی داشته‌اند. جلسات ورزشی معمولاً بین ۱۵ تا ۶۰ دقیقه و سه تا پنج بار در هفته انجام شده‌اند.
نتیجه‌گیری و چشم‌انداز آینده
این پژوهش نخستین بررسی جامع در زمینه اثرات ورزش هوازی بر سیستم ایمنی ذاتی و تطبیقی در افراد سالم و بیمار است. یافته‌ها نشان می‌دهد که ورزش هوازی طولانی‌مدت می‌تواند به‌طور ویژه برای بیماران با شرایط ایمنی ناپایدار مفید باشد و به تثبیت عملکرد ایمنی کمک کند.
با وجود این، محققان تأکید دارند که برای تعیین دقیق دوز و شدت مناسب ورزش هوازی در گروه‌های مختلف، نیاز به تحقیقات گسترده‌تر و پروتکل‌های استاندارد وجود دارد.
به این ترتیب، ورزش هوازی نه‌تنها ابزاری برای ارتقای سلامت عمومی است، بلکه می‌تواند به‌عنوان یک راهکار علمی و عملی برای تقویت سیستم ایمنی، به‌ویژه در بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن، مورد توجه قرار گیرد.
About the Author
