63648550
پکن در اقدامی قابل توجه که میتواند به مثابه یک چراغ سبز در مسیر کاهش تنشهای تجاری قلمداد شود، ممنوعیت صادرات برخی فلزات حیاتی مورد استفاده در صنایع پیشرفته فناوری به مقصد ایالات متحده آمریکا را به حالت تعلیق درآورد. این تصمیم که از سوی وزارت بازرگانی چین اعلام شده، گامی مهم در روابط پیچیده اقتصادی دو قدرت بزرگ جهان به شمار میرود.
`
`
تعلیق محدودیتهای صادراتی چین: فلزات استراتژیک در کانون توجه
بر اساس اعلام وزارت بازرگانی چین، ممنوعیت صادرات اقلام دو منظوره شامل فلزات گالیوم، ژرمانیوم، آنتیموان و همچنین مواد فوق سخت به آمریکا از روز یکشنبه، ۱۰ نوامبر ۲۰۲۵، آغاز شده و تا ۲۷ نوامبر ۲۰۲۶ ادامه خواهد یافت. این فلزات و شبهفلزات از عناصر بنیادین در تولید نیمهرساناها، تراشههای الکترونیکی پیشرفته، فیبر نوری، تجهیزات مخابراتی و صنایع دفاعی هستند که نقش استراتژیک و کلیدی در زنجیره تأمین جهانی فناوری ایفا میکنند. ممنوعیت اولیه این اقلام در دسامبر ۲۰۲۴ به تصویب رسیده بود که اکنون به مدت یک سال به حالت تعلیق درآمده است.
همزمان با این اقدام، پکن اعلام کرد که بررسیهای سختگیرانه و محدودیتهای اعمالشده بر صادرات گرافیت دو منظوره به آمریکا را نیز که همزمان با ممنوعیت اولیه اعلام شده بود، به تعلیق درآورده است. این تعلیقها نشاندهنده یک رویکرد نرمتر از سوی چین در قبال صادرات مواد اولیه حیاتی به رقیب اصلی خود در عرصه فناوری است.
چراغ سبز پکن در بحبوحه کشمکشهای تجاری: تحلیل ریشهها و انگیزهها
این تعلیق اخیر، تنها اقدام چین در راستای کاهش محدودیتهای صادراتی نیست. پیش از این نیز، در جمعه گذشته، پکن از تعلیق کنترلهای صادراتی دیگری خبر داده بود که از ۹ اکتبر به اجرا گذاشته شده بودند. این محدودیتها شامل برخی عناصر خاکی کمیاب و مواد مورد نیاز در تولید باتریهای لیتیومی میشدند. این تصمیمات در حالی اتخاذ میشوند که پیشتر شی جینپینگ، رئیسجمهور چین، و دونالد ترامپ، همتای آمریکایی او، بر سر کاهش تعرفهها و توقف سایر اقدامات تجاری برای مدت یک سال به توافق رسیده بودند.
جنگ تجاری میان آمریکا و چین که از سال ۲۰۱۸ آغاز شد، شامل اعمال تعرفههای متقابل، محدودیتهای صادراتی، و تحریمهای فناوری بوده و به شدت بر زنجیرههای تأمین جهانی و بازارهای مالی اثر گذاشته است. انگیزه چین از این "عقبگرد" میتواند چند وجهی باشد: از یک سو، این اقدام میتواند نشانهای از حسن نیت برای پیشبرد مذاکرات تجاری و ایجاد فضایی مثبتتر برای گفتگوهای آینده باشد. از سوی دیگر، فشارهای اقتصادی داخلی و جهانی یا تمایل به جلوگیری از تشدید بیشتر جنگ فناوری نیز میتواند در اتخاذ این تصمیم نقش داشته باشد.
آینده جنگ تجاری: از تعلیق محدودیتهای صادراتی چین تا چشمانداز روابط اقتصادی
تعلیق محدودیتهای صادراتی چین بر فلزات استراتژیک به آمریکا، سوالات زیادی را درباره آینده روابط تجاری دو کشور و چشمانداز جنگ فناوری مطرح میکند. آیا این یک آتشبس موقت است یا آغاز فصلی جدید در دیپلماسی اقتصادی بین پکن و واشنگتن؟
این اقدام میتواند پیامدهای مهمی داشته باشد، از جمله:
کاهش فشار کوتاهمدت: شرکتهای آمریکایی وابسته به این مواد در تولید تراشه و قطعات الکترونیکی، برای مدتی از فشار کمبود یا افزایش قیمت این مواد رهایی خواهند یافت.
افزایش اعتماد متقابل: ایجاد فضای مساعدتر برای پیشبرد مذاکرات جامعتر در خصوص مسائل تجاری، تعرفهها و حتی امنیت سایبری.
با این حال، چالشهای بلندمدت همچنان پابرجا هستند. هرچند این تعلیق تا سال ۲۰۲۶ ادامه دارد، اما پایداری آن در سایه تغییرات احتمالی سیاسی و اقتصادی نامشخص است. همچنین، رقابت استراتژیک و احتمال بازگشت به سیاستهای حمایتی و اعمال محدودیتهای جدید در آینده، همواره یک ریسک محسوب میشود و نمیتوان از پایان کامل جنگ تجاری اطمینان حاصل کرد. این تحولات نشان میدهد که روابط اقتصادی آمریکا و چین همواره در حال نوسان و متاثر از پویاییهای ژئوپلیتیکی است.






