طرح کتابیار در خوابگاه‌های دانشجویی دانشگاه‌های ایلام اجرا می‌شود
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان ایلام از پیشنهاد اجرای طرح «کتابیار» در خوابگاه‌های دانشجویی دانشگاه‌ها خبر داد؛ ابتکاری که هدفش آوردن منابع کتابخانه‌ای به محل زندگی دانشجویان، ترویج عادت مطالعه و کاهش موانع دسترسی به کتاب است. این پیشنهاد در ادامه رشد فعالیت‌های فرهنگی کتابخانه‌های عمومی استان و در چارچوب تعامل دانشگاه و نهادهای فرهنگی مطرح شده است.
وضعیت فعلی و فرصت‌ها
کتابخانه‌های استان ایلام با بیش از ۷۴۷ هزار نسخه منابع و حدود ۴۱ هزار عضو فعال، این روزها از نقش صرفاً امانت‌دهی فراتر رفته و به پایگاه‌های فرهنگی محلی تبدیل شده‌اند. بازگشایی سالن‌های آمفی‌تئاتر، برگزاری برنامه‌های بزرگداشت ادبا و مناسبت‌های فرهنگی نشان‌دهنده ظرفیت بالای این نهادها برای تعامل با دانشگاه و جوانان است. اجرای «کتابیار» در خوابگاه می‌تواند این ظرفیت را به‌طور مستقیم به مخاطب دانشجویی منتقل کند و خلأهایی مانند دسترسی محدود یا ضعف هویت و برنامه‌های فرهنگی را تا حدی پر کند.
شکل پیشنهادی اجرای طرح
- اجزای اصلی برنامه: راه‌اندازی قفسه‌های اشتراکی در هر بلوک خوابگاهی و برنامه‌های کوتاه‌مدت معرفی کتاب (معرفی کتاب هفته؛ میزگردهای کوتاه) که با همکاری کتابداران و نمایندگان دانشجویی اجرا شود.
- زنجیره حمایتی: تسهیل امانت و بازگرداندن کتاب، انتقال منابع مورد نیاز رشته‌ها به خوابگاه‌ها و ایجاد سازوکار بازخورد برای تعیین نیازهای مطالعاتی دانشجویان.
مزایا و اثرات مورد انتظار
اجرای طرح می‌تواند به افزایش سرانه مطالعه دانشجویان، تقویت پیوند دانشگاه با جامعه فرهنگی استان، ارتقای کیفیت برنامه‌های ادبی و هنری در دانشگاه و کمک به شکل‌گیری هویت فرهنگی محلی منجر شود. به‌علاوه، دسترسی آسان‌تر به منابع می‌تواند از انزوای فرهنگی دانشجویان ساکن در خوابگاه‌ها بکاهد و فرصت‌های یادگیری غیررسمی را افزایش دهد.
نقش دانشگاه و نهادهای همکار
برای موفقیت طرح نیاز به هماهنگی بین دانشگاه، کتابخانه‌های عمومی، انجمن‌های ادبی و تشکل‌های دانشجویی است. دانشگاه با فراهم‌سازی فضاهای مناسب، اختصاص بودجه اندک برای قفسه‌ها و تبلیغات داخلی و حمایت از برنامه‌های فرهنگی می‌تواند محور اجرایی این مدل باشد. نهادهای فرهنگی نیز در تأمین منابع تخصصی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی مشارکت داشته باشند.
پیشنهادهای اجرایی برای شروع سریع
- ایجاد یک «پایلوت» در یک خوابگاه انتخاب‌شده به‌مدت سه ماه و سنجش میزان استفاده، بازخورد و نیازهای افزوده؛
- آموزش کوتاه کتابداران و دانشجویان کتابیار برای مدیریت قفسه، ثبت امانت و برگزاری نشست‌های ماهانه معرفی کتاب.
جمع‌بندی
طرح «کتابیار» در خوابگاه‌های دانشگاه‌های ایلام فرصت مناسبی است تا فرهنگ مطالعه از کتابخانه‌ها به بسترهای زندگی روزمره دانشجویان منتقل شود. با تعامل هوشمندانه دانشگاه و کتابخانه و اجرای پایلوت‌های هدفمند می‌توان این ایده را به مدلی پایدار تبدیل کرد که هم به ارتقای فرهنگی منطقه کمک کند و هم نیازهای علمی و اجتماعی دانشجویان را بهتر پاسخ دهد.
About the Author
