تکنولوژی در یک دهه اخیر با سرعتی باورنکردنی در حال رشد است و این رشد تمام جنبههای علم و صنعت و در نتیجه تمام مشاغل را، از راننده تاکسی گرفته تا گردشگری، تحت تاثیر قرار داده است. بازاریابی و مخصوصا بازاریابی دیجیتال هم از این تغییرات بیبهره نیست و در تلاش است از تکنولوژی، نهایت بهره را در جهت شکل دادن روشها و شاخههای جدید ببرد. بازاریابی مبتنی بر مکان یا Location based Marketing یکی از این شاخههاست که در سالهای اخیر پیشرفت زیادی کرده و خود به چند زیرشاخه تقسیم شده است.
در این مقاله از آکادمی اینفوگرام به معرفی Location based مارکتینگ، شاخههای آن و مزایای آن میپردازیم.
بازاریابی مبتنی بر مکان یا موقعیت چیست؟
بازاریابی Location Based به شما اجازه میدهد که مخاطبان خود را براساس موقعیت مکانی (لوکیشن) پیدا کرده و آنها را هدف قرار بدهید. در این شاخه از دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی موبایلی، تیم مارکتینگ مخاطبان را براساس معیارهایی مانند نزدیکی به فروشگاه یا قرار داشتن در منطقهای خاص، هدف میگیرد و به آنها پیامهای مختلفی را ارسال میکند.
اگر بازاریابی مبتنی بر مکان به درستی انجام شود، به بازاریابان اجازه میدهد که به مشتریهای بالقوه، پیشنهادهای هدفمند ارائه بدهند و تجربه کاربری افراد را بهبود ببخشند. با گذشت زمان و افزایش تعداد گوشیهای هوشمند و متصل به اینترنت، انواع راه و روشها برای استفاده از این شاخه بازاریابی دیجیتال هم گسترش پیدا کرده است.
در حال حاضر گوشیها، تبلتها، ساعتهای هوشمند و حتی ماشینها به gps متصل هستند و دادههای مکانی آنها در دسترس است. به این ترتیب، مقدار زیادی داده رایگان برای استفاده در بازاریابی مبتنی بر مکان به وجود میآید.
کلیک کنید: آموزش دیجیتال مارکتینگ
انواع روشهای Location Based Marketing
روشهایی که در آنها از بازاریابی مبتنی بر مکان استفاده شده است عبارتند از:
Geotragerting یا هدفگذاری جغرافیایی
در ژئوتارگتینگ شما ابتدا موقعیت مکانی کاربران را تشخیص میدهید و براساس این موقعیت، پیامهای شخصیسازی شده برای آنها ارسال میکنید. در صورتی که کاربر دسترسی به اطلاعات مکانیاش را در گوشی فعال کرده باشد، آن کاربر بنابر مکانی که در آن قرار دارد، پیامهای مختلفی را به صورت پوش نوتیفیکیشن، یا پیامهای داخل اپلیکیشن دریافت میکند.
تکنولوژی
ژئوتارگتینگ براساس آدرس IP افراد کار میکند. هر فردی که با یک دستگاه مستقل به اینترنت متصل است، یک آدرس IP دارد که این آدرس اطلاعات مختلفی درباره مکان او (مثلا کشور محل زندگیاش) درون خودش دارد.
مزیت
Geotareting میتواند تجربه کاربری را به شدت بهبود ببخشد، چرا که بازاریابان از این طریق میتوانند براساس مکانی که کاربر در آن قرار دارد، امکانات مختلفی را براساس نیازش به او معرفی کنند.
مثال
صفحه سرچ گوگل یک مثال بسیار خوب از ژئوتارگتینگ است. زمانی که شما واژههایی مثل کافی شاپ یا رستوران را سرچ میکنید، گوگل از آدرس IP شما استفاده میکند تا کافی شاپها و رستورانهای نزدیک به شما را به شما معرفی کند.
Geofencing
ژئوفنسینگ به معنی ایجاد یک مرز به دور یک محوطه خاص است. هر شخصی که بیرون از این مرز مکانی قرار دارد، مخاطب شما نیست اما به محض این که وارد مرز میشود، مورد هدف استراتژی بازاریابی شما قرار خواهد گرفت. به این معنی که افرادی که در این محدوده جغرافیایی خاص قرار دارند، پیامها و محتواهای مختلفی را روی گوشی هوشمندشان از سوی برند دریافت میکنند. یکی از مثالهای ژئوفنسینگ، فرستادن نوتیفیکیشن از طرف یک فروشگاه در یک مرکز خرید بزرگ به کسانی است که از در فروشگاه میگذرند.
تکنولوژی
ژئوفنسینگ برای ایجاد محدوده، از دادههای gps استفاده میکند. هر مخاطب هدف با استفاده از gps تلفن همراهش شناخته و به او پیام ارسال میشود (در صورتی که gps گوشی او روشن باشد.)
مزایا
Geofencing به بازاریابان اجازه میدهد تا محدودههای بزرگ را تحت پوشش قرار بدهند و به این ترتیب افراد بیشتری هدف قرار میگیرند. با این که دقت این روش در دستچین کردن مخاطبان هدف کمتر است، برای رویدادهایی مثل نمایشگاهها و مراکز خرید یک استراتژی عالی محسوب میشود. از آنجایی که ژئوفنسینگ براساس دادههایی کار میکند که در همین لحظه در حال اتفاق افتادن هستند، احتمال این که با این روش بتوانید نرخ تبدیل خود را بالاتر ببرید و مشتریان بیشتری جذب کنید هم بالاتر است.
مثال
زمانی که در یک نمایشگاه غرفه دارید میتوانید از این روش استفاده کنید تا بازدیدکنندگان نمایشگاه را از وجود غرفهتان مطلع کرده و آنها را به محل دقیق برگزاری غرفه راهنمایی کنید.
Beaconing یا دیدبانی
Beacon ها یا دیدبانها یا فانوسهای دریایی، دستگاههایی هستند که به وسیله WiFi یا بلوتوث به اپلیکیشنهای از پیش تعیینشدهای متصل میشوند. دیدبانها برای هدف قرار دادن مشتریان حاضر در یک محدوده خاص بسیار خوب کار میکنند.
تکنولوژی
دیدبانها سیگنالی را به گوشیهای هوشمند و در واقع اپلیکیشنهای نصبشده روی آنها میفرستد و اپلیکیشنها به وسیله این سیگنال به سروری که در محوطه قرار دارد وصل میشوند. این سرور پیامهایی را از جمله پوش نوتیفیکیشن، ایمیل و … را به گوشی ارسال میکنند. مثلا اگر در استادیومی یک مسابقه ورزشی برگزار میشود، استادیوم میتواند از تماشاچیها بخواهد اپلیکیشن مخصوص استادیوم را روی گوشی خود نصب کنند. زمانی که تماشاچیها به ورزشگاه میآیند، دیدبانهای نصبشده در محوطه گوشیهای شامل اپلیکیشن را تشخیص داده و به آنها پیام ارسال میکنند.
مزایا
با این که این روش Location based مارکتینگ نیاز به روشن بودن بلوتوث افراد دارد، یک استراتژی مناسب برای تماس مستقیم با مخاطبان محسوب میشود. با این که روش چندان دقیقی نیست به شما امکان میدهد رفتار کاربران را در محدوده نصب دیدبانها دنبال کنید. نیازی به آنلاین بودن کاربرها ندارد.
مثال
فروشگاهها میتوانند از این قابلیت برای معرفی پیشنهادهای ویژه و تخفیفهای خود استفاده کنند. مثلا اگر کاربری به یک راهروی مخصوص فروش شکلات میرسد، دیدبان نصب شده در آن راهرو، پیامی به گوشی او ارسال کرده و شکلاتهای دارای تخفیف را به او معرفی میکند.
Mobile targeting یا هدفگذاری موبایلی
در این استراتژی بازاریابان افراد را براساس زمان و مکانی که در آن قرار دارند، هدف تبلیغات پیامکی و پوش نوتیفیکیشن قرار میدهند. از آنجایی که اکثر افراد تمایلی به دریافت پیامّهای تبلیغاتی ندارند، وابسته بودن ارسال این پیامها به مکانی که کاربر در آن قرار دارد میتواند به شدت در باز شدن پیامها موثر باشد.
تکنولوژی
در پلتفرم sms مارکتینگ یا سایر پلتفرمهای تبلیغاتی مورد نظر، سگمنتها به گونهای خاص (زمان خاص، مکان خاص) تعیین میشوند.
مزایا
این روش به بازاریابان اجازه میدهد تا ارتباط شخصیسازی شدهای با مخاطبان خود به وسیله موبایل برقرار کنند. استفاده از این روش هدفمند باعث میشود که معمولا نرخ بازگشت سرمایه تبلیغات بیشتر از حالت عادی باشد.
مثال
تبلیغات شبکههای اجتماعی که براساس لوکیشن یک کاربر به او نشان داده میشوند.
Geo-conquesting یا برتری مکانی
این روش برای پراکنده کردن مشتریها از فروشگاههای رقیب شما استفاده میشود! برای مثال، زمانی که یک مشتری به محدوده فروشگاه رقیب شما میرسد، تبلیغی روی گوشی خود دریافت میکند که او را ترغیب میکند از فروشگاه شما خرید کند.
تکنولوژی
این روش بازاریابی مبتنی بر مکان از GPS برای تشخیص مکان کاربران استفاده میکند.
مزایا
با استفاده از این روش، احتمال بیشتری وجود دارد که بتوانید سهم بیشتری از بازار را کسب کنید و بر رقیبان چیره شوید.
مثال
برگر کینگ در دورهای این ترفند را برای رقیب خود مک دونالد آزمایش کرد. زمانی که افراد به ۲۰۰ متری شعبههای مک دونالد میرسیدند، نوتیفیکیشنی روی گوشی خود دریافت میکردند که شامل تبلیغ برگر کینگ بود و آنها را به نزدیکترین شعبه برگر کینگ راهنمایی میکرد.
چرا باید از بازاریابی مبتنی بر مکان استفاده کنید؟
Location based مارکتینگ مزایای مختلفی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
افزایش آنی ترافیک مردمی
بازاریابی مبتنی بر مکان باعث میشود مشتریهای بالقوه بلافاصله از وجود فروشگاه یا شعبههای فروش شما باخبر شوند و از آنها دیدن کنند و به این ترتیب نرخ فروش فروشگاههای محلی را افزایش میدهد.
رساندن تبلیغات مرتبط به مخاطب
بازاریابها میتوانند از دادههای موقعیت مکانی بیدرنگ برای ایجاد آگهیهای مرتبطتر و شخصیشده استفاده کنند. این موضوع لزوماً محدود به جایی نیست که فرد از نظر فیزیکی در آن حضور دارد. دادههای مکانی همچنین میتوانند زمانبندی و پیامرسانی را اطلاع دهند. به عنوان مثال، تجزیه و تحلیل دادهها ممکن است نشان دهد که اشخاص در حال سفر با قطاز قطار یا در حال رفتوآمد با یک آگهی بیشتر درگیر میشوند و این موضوع ساده به بازاریابان کمک میکند تا تعیین کنند چه زمانی یک تبلیغ را ارائه کنند.
دور کردن مشتریها از رقبا
بازاریابی مبتنی بر مکان با هدف قرار دادن مشتریهایی که میخواهند از خدمات رقیبان شما استفاده کنند، باعث میشود این مشتریها از وجود شما مطلع شوند و به این ترتیب به خرید از شما بیشتر از خرید از رقیبانتان ترغیب شوند.
خلق یک تجربه کاربری بهتر
Location based marketing باعث میشود که شما دقیقا زمانی مخاطبان را مورد هدف قرار دهید که به محصولات و خدمات شما نیاز دارند و به این ترتیب تجربه کاربری بهتری برای آنها خلق کنید.
ترندهای جدید در بازاریابی مبتنی بر مکان
با پیشرفت تکنولوژی، ترندها و روشهای Location based مارکتینگ هم پیشرفت کردهاند و بازاریابها به سراغ روشهای جدیدتری رفتهاند که بعضی از آنها را در ادامه مرور میکنیم.
استفاده از واقعیت افزوده: مکان افزوده
مکان افزوده تلفیقی از تکنولوژی واقعیت افزوده و بازاریابی مبتنی بر مکان است که به شما اجازه میدهد ارتباطی بیشتر از ارسال نوتیفیکیشن با مخاطبان برقرار کنید. به این ترتیب که میتوانید برای کاربرهایتان براساس مکانی که در آن قرار دارند تجربیات متفاوتی خلق کنید.
یکی از مثالهای خوب این ترند، بازی معروف و پرطرفدار Pokemon Go است. این برنامه موقعیت مکانی کاربر را ردیابی می کند و با استفاده از عملکرد دوربین دستگاه تلفن همراه خود، یک موجود دیجیتال را در فضای فیزیکی کاربر قرار می دهد.
برندهایی مانند Yelp نیز به کاربران اجازه می دهند دوربین خود را به سمت محیط فعلی خود بگیرند و لیست رستوران های اطراف را مشاهده کنند.
Hyperlocal Marketing
بازاریابی هایپرلوکال روشهای ظریفتری را برای هدف قرار دادن مخاطبان استفاده میکند. بازاریابان می توانند روی تعداد کمتری از مصرف کنندگان در یک شهر خاص یا حتی در یک بلوک خاص تمرکز کنند. این کار کمپینها را شخصیتر و اندازهگیری آسانتر میکند. علاوه بر این، با توجه به اینکه شخصیسازی امروزه نقش مهمی در بازاریابی بازی میکند، کمپینهای هایپرلوکال راحتتر از کمپینهای بزرگ و ملی پیگیری میشوند.
آیا بازاریابی مبتنی بر مکان به معنی نقض حریم خصوصی است؟
اگر نگران نقض حریم خصوصی کاربران با استفاده از Location based marketing هستید باید بدانید که شما تنها بازاریابی نیستید که این نگرانی را دارد! کاربرهای شما همیشه این دغدغه را دارند که از اطلاعات آنها سواستفاده شود یا این که این اطلاعات به سرقت برود. برای جلوگیری از این نگرانیها در گام اول برای استفاده از اطلاعات موقعیت مکانی کاربرها از آنها کسب اجازه کنید و سپس، در بخش امنیت سایبری تمهیدات لازم را انجام بدهید، مثلا مطمئن باشید که اطلاعات مکانی کاربرها به صورت ناشناس باقی خواهد ماند.
سخن آخر
برای موفقیت در بازاریابی مبتنی بر مکان، مهم است که بازاریابان علاوه بر موقعیت مکانی مشتریان، موقعیت مکانی خود را نیز در نظر بگیرند. به عنوان مثال، مشاغلی که در خیابانی با کمترین ترافیک پیاده قرار دارند، ممکن است نخواهند روی تاکتیک های مکان یابی سرمایه گذاری کنند. به همین ترتیب، فروشگاه هایی که در سطح خیابان نیستند، مانند ساختمان های آپارتمانی یا هتل ها، باید مراقب باشند که فقط افرادی را هدف قرار دهند که برای خرید از ساختمان بازدید می کنند.
نوشته بازاریابی مبتنی بر مکان یا Location-based Marketing چیست؟ معرفی ۵ استراتژی اولین بار در آکادمی اینفوگرام. پدیدار شد.