مجارستان با اعلام خروج خود از دیوان کیفری بینالمللی (ICC)، به جمع کشورهایی پیوست که نسبت به عملکرد این نهاد قضایی بینالمللی انتقادات جدی دارند. پیتر سیارتو، وزیر امور خارجه مجارستان، با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر)، رای قاطع اکثریت نمایندگان مجمع ملی این کشور به خروج از ICC را تایید کرد و این دادگاه را سازمانی «بیفایده و فاقد اعتبار» توصیف نمود.
این تصمیم که با رای دو سوم اکثریت اعضای مجمع ملی مجارستان به تصویب رسید، بازتابدهنده نارضایتی فزاینده مقامات بوداپست از عملکرد دیوان کیفری بینالمللی است. ویکتور اوربان، نخست وزیر مجارستان، نیز پیشتر در اوایل ماه جاری میلادی، این دادگاه را به از دست دادن بیطرفی و تبدیل شدن به یک ابزار سیاسی متهم کرده بود. وی در دیدار اخیر خود با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی، صراحتاً از قصد کشورش برای پایان دادن به عضویت در ICC خبر داده بود، که این امر نشاندهنده ارتباط این تصمیم با مواضع دادگاه در قبال پروندههای مرتبط با رژیم صهیونیستی است.
زمینه این تصمیم به صدور حکم جلب بنیامین نتانیاهو و یوآو گالانت، وزیر جنگ سابق رژیم صهیونیستی، توسط دیوان کیفری بینالمللی در ماه نوامبر سال گذشته بازمیگردد. این دادگاه، مقامات ارشد اسرائیلی را به ارتکاب جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در جریان درگیریهای غزه متهم کرده است، که این اقدام با واکنش تند مقامات اسرائیلی و برخی متحدان آنها مواجه شد.

پیش از این نیز، دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق ایالات متحده آمریکا، در اقدامی مشابه، دیوان کیفری بینالمللی و کریم خان، دادستان کل آن را به دلیل پیگرد مقامات ارشد اسرائیلی تحریم کرده بود. این مواضع نشاندهنده وجود شکافهای عمیق در دیدگاههای بینالمللی نسبت به صلاحیت و عملکرد دیوان کیفری بینالمللی، به ویژه در پروندههای حساس سیاسی است.
بر اساس قوانین بینالمللی، خروج مجارستان از دیوان کیفری بینالمللی مستلزم اطلاعرسانی رسمی این تصمیم به دبیرکل سازمان ملل متحد است. پس از این اطلاعرسانی، خروج مجارستان به طور رسمی پس از گذشت یک سال لازمالاجرا خواهد شد. تا آن زمان، مجارستان همچنان به عنوان یکی از اعضای اساسنامه رم، موظف به همکاری با دیوان کیفری بینالمللی طبق مفاد این اساسنامه خواهد بود.
تصمیم مجارستان برای خروج از دیوان کیفری بینالمللی، میتواند پیامدهای گستردهای برای نظام حقوق کیفری بینالمللی و جایگاه ICC در عرصه جهانی داشته باشد. این اقدام، احتمالاً موجب تقویت موضع کشورهایی خواهد شد که از ابتدا با تاسیس یا عملکرد این دادگاه مخالف بودهاند و میتواند بر تمایل سایر کشورها برای عضویت یا ادامه عضویت در آن تاثیر بگذارد.
دیوان کیفری بینالمللی که در سال ۲۰۰۲ بر اساس اساسنامه رم تاسیس شد، تنها دادگاه دائمی بینالمللی است که صلاحیت رسیدگی به جنایات نسلکشی، جنایات علیه بشریت، جنایات جنگی و جنایت تجاوز را دارد. هدف از تاسیس این دادگاه، پایان دادن به مصونیت عاملان این جنایات و برقراری عدالت برای قربانیان بوده است. با این حال، از زمان تاسیس، ICC با چالشها و انتقادات متعددی از سوی برخی کشورها و سازمانها مواجه بوده است که عمدتاً بر سر مسائل مربوط به صلاحیت، بیطرفی و گزینشی عمل کردن در رسیدگی به پروندهها متمرکز بوده است. خروج مجارستان، تازهترین فصل در این چالشها به شمار میرود و نشان میدهد که بحثها پیرامون نقش و کارآمدی دیوان کیفری بینالمللی در عرصه بینالمللی همچنان ادامه خواهد داشت.