21007965 102
شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اعلام کرد، در تاریخ ۲۶ آبان ماه، پایتخت همچنان در شرایط "ناسالم برای گروههای حساس" قرار دارد و میانگین شاخص کیفیت هوا (AQI) عدد ۱۱۷ را نشان میدهد. این وضعیت که با آلاینده اصلی ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون شکل گرفته، چالشهای جدی برای سلامت شهروندان بهویژه گروههای آسیبپذیر ایجاد کرده است.
بررسی آخرین وضعیت کیفیت هوای تهران
بر اساس گزارش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، میانگین کیفیت هوای پایتخت در ۲۴ ساعت گذشته نیز با عدد ۱۲۲، در محدوده "ناسالم برای گروههای حساس" قرار داشته است. این شاخص در حال حاضر با اندکی کاهش به ۱۱۷ رسیده، اما همچنان ضرورت رعایت توصیههای بهداشتی را برای شهروندان تهرانی یادآور میشود. افزایش تراکم ذرات معلق در هوای تهران در فصول سرد سال، پدیدهای تکراری است که به دلیل پدیده وارونگی دما و سکون نسبی هوا تشدید میشود و باعث حبس آلایندهها در لایههای پایین جو میشود.
شاخص کیفیت هوا (AQI) و معانی آن
شاخص کیفیت هوا (AQI) ابزاری استاندارد برای ارزیابی و اطلاعرسانی در مورد وضعیت آلودگی هوا و تأثیرات آن بر سلامت انسان است. این شاخص به شش دسته اصلی تقسیم میشود که در ادامه به شرح آنها میپردازیم:
پاک (۰ تا ۵۰): هوای با کیفیت خوب و بدون خطر است.
قابل قبول یا متوسط (۵۱ تا ۱۰۰): کیفیت هوای تهران در این محدوده برای عموم مردم قابل قبول است؛ اما ممکن است برای برخی از افراد بسیار حساس به آلودگی هوا، خطرات اندکی داشته باشد.
ناسالم برای گروههای حساس (۱۰۱ تا ۱۵۰): در این شرایط، افراد دارای بیماریهای قلبی یا ریوی، کودکان، و سالمندان باید فعالیتهای طولانی یا شدید خارج از منزل را کاهش دهند.
ناسالم (۱۵۱ تا ۲۰۰): هر کس ممکن است اثرات سلامتی را تجربه کند؛ گروههای حساس باید از فعالیتهای خارج از منزل خودداری کنند.
بسیار ناسالم (۲۰۱ تا ۳۰۰): این وضعیت هشدار جدی برای سلامتی محسوب میشود؛ همه افراد باید از فعالیتهای خارج از منزل اجتناب کنند.
خطرناک (۳۰۱ تا ۵۰۰): شرایط اضطراری است؛ همه افراد احتمالاً تحت تأثیر قرار میگیرند و باید در داخل منزل بمانند.
ریسکهای سلامت در هوای ناسالم تهران
ادامه وضعیت "ناسالم برای گروههای حساس" در هوای تهران به معنای افزایش خطرات بهداشتی برای بخش قابل توجهی از جمعیت پایتخت است. گروههای آسیبپذیر شامل کودکان، سالمندان، زنان باردار، بیماران قلبی-عروقی، و افراد دارای بیماریهای تنفسی مزمن مانند آسم و برونشیت هستند. تنفس طولانیمدت هوای آلوده با ذرات PM2.5 میتواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود، از جمله:
تشدید بیماریهای تنفسی و قلبی موجود
کاهش عملکرد ریهها و ظرفیت تنفسی
افزایش حملات آسم و سایر آلرژیها
سرفههای مکرر، گلودرد، و تنگی نفس
افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه و بیماریهای قلبی در بلندمدت
متخصصان بهداشت توصیه میکنند این افراد حتیالامکان از منزل خارج نشوند و در صورت لزوم، حتماً از ماسکهای مناسب (مانند N95) استفاده کنند. سایر شهروندان نیز باید فعالیتهای بدنی سنگین در فضای باز را به حداقل برسانند و از ورزش کردن در ساعات اوج آلودگی هوای تهران خودداری کنند.
چالشهای فزاینده آلودگی هوای تهران و راهکارهای پیش رو
مشکل آلودگی هوای تهران، معضلی چندوجهی است که عوامل مختلفی در تشدید آن نقش دارند. منابع اصلی این آلودگی شامل ترافیک سنگین و فرسودگی ناوگان حملونقل عمومی، فعالیت صنایع آلاینده در اطراف شهر، و مصرف سوختهای فسیلی بیکیفیت است. علاوه بر این، موقعیت جغرافیایی تهران در دامنههای البرز و پدیده وارونگی دما در فصول سرد، به حبس آلایندهها در سطح شهر کمک میکند و باعث تشدید آلودگی هوای تهران میشود.
برای مقابله با این چالش، نیازمند رویکردی جامع و همکاری بینبخشی میان نهادهای دولتی، صنایع و شهروندان هستیم. از جمله راهکارهای مؤثر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
توسعه و نوسازی حملونقل عمومی: افزایش ظرفیت و کیفیت مترو و اتوبوسرانی و تشویق به استفاده از آن برای کاهش استفاده از خودروهای شخصی.
استانداردسازی سوخت و خودروها: اعمال استانداردهای سختگیرانه برای کیفیت سوخت و تشویق به تولید و استفاده از خودروهای کممصرف و برقی.
مدیریت ترافیک و گسترش فضای سبز: اجرای طرحهای موثر ترافیکی و افزایش سرانه فضای سبز شهری برای جذب آلایندهها.
نظارت بر صنایع آلاینده: کنترل و محدودیت فعالیت صنایع در حریم پایتخت و اعمال جریمه برای متخلفین.
امید است با برنامهریزیهای دقیق و اجرای قاطعانه این راهکارها، شاهد بهبود پایدار کیفیت هوای تهران و بازگشت روزهای پاک و سالم به این کلانشهر باشیم. حفظ سلامت شهروندان در گرو همکاری و تعهد همگانی به رعایت مسائل زیستمحیطی است.
مطالب مرتبط
- آلودگی هوا جان دهها هزار ایرانی را گرفت: بحرانی پنهان با ابعاد اقتصادی و بهداشتی گسترده
- تداوم بیبارشی در ۱۵ استان کشور بحران کمآبی را تشدید کرد
- کاهش دما در هفت استان و افت کیفیت هوا در شهرهای صنعتی
- خوزستان در چنگِ گردوغبار؛ اهواز همچنان در وضعیت «بسیار ناسالم»
About the Author
