«کاسپین» در خطر است
هشدار درباره وضعیت بحرانی دریای کاسپین
پژمان مظاهریپور، کارگردان مستند «بر کرانههای کاسپین»، با هشدار نسبت به تهدیدهای جدی علیه دریای کاسپین، از رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خواست تا با تماشای این اثر و بررسی پیامهای آن، برای نجات این پهنه آبی ارزشمند اقدام فوری انجام دهد. او تأکید کرد که موضوع محیط زیست فراتر از فیلم و فیلمساز است و اهمیت آن باید در اولویت سیاستگذاریها قرار گیرد.
روند طولانی تولید مستند بر کرانههای کاسپین
این مستندساز با اشاره به تجربههای پیشین خود در ساخت آثار محیط زیستی و تاریخی گفت که ایده پرداختن به بحران کاسپین پس از ساخت مستندهایی درباره منابع آبی ایران و دریاچه ارومیه شکل گرفت. فیلمبرداری و پژوهش این مستند از سال ۱۳۹۰ آغاز شد و به دلیل مشکلات مالی و کمبود حمایتها، تولید آن نزدیک به هفت سال به طول انجامید. در نهایت، این مستند در سال ۱۴۰۳ از طریق پلتفرم فیلیمو منتشر شد.
آلودگیهای متنوع و تهدیدهای زیستمحیطی کاسپین
مظاهریپور در بخش دیگری از سخنان خود به آلودگیهای گسترده دریای کاسپین اشاره کرد و گفت:
- در شمال، شکار فوک و استفاده از پوست و روغن آن تهدیدی جدی است.
- در سواحل ایران، صید بیرویه ماهیان خاویاری و فشار بر منابع آبی ادامه دارد.
- در آذربایجان آلودگیهای صنعتی و در روسیه حملونقل دریایی از عوامل اصلی بحران به شمار میرود.
او هشدار داد که رفتار کشورها با کاسپین مانند یک اقیانوس است، در حالی که این دریاچه بسته ظرفیت چنین فشارهایی را ندارد.
مدیریت نادرست سواحل و بحران گردشگری
کارگردان «بر کرانههای کاسپین» با انتقاد از مدیریت سواحل شمالی ایران گفت: هجوم میلیونها مسافر در تعطیلات بدون برنامهریزی زیستمحیطی، منابع طبیعی را تحت فشار قرار داده و مفهوم توسعه پایدار را بیمعنا کرده است. او تأکید کرد که اگر روند کنونی ادامه یابد، جنوب کاسپین با نابودی ماهیان، کاهش گردشگری و از دست رفتن منابع طبیعی روبهرو خواهد شد.
تأکید بر نام کاسپی و ضرورت وحدت سرزمینی
مظاهریپور همچنین بر استفاده از نام «کاسپی» به جای «خزر» تأکید کرد و آن را نامی اصیل ایرانی دانست. او گفت که استفاده از نام خزر یک اشتباه تاریخی است و باید در ادبیات رسمی و عمومی اصلاح شود تا هویت تاریخی این پهنه آبی حفظ گردد.
دعوت به اقدام فوری برای نجات دریای کاسپین
این مستندساز در پایان با هشدار دوباره خطاب به نهادهای مسئول گفت: «کاسپین یک پهنه یکپارچه است و نمیتوان آن را به سواحل خصوصی و دولتی تقسیم کرد. اگر امروز اقدامی جدی صورت نگیرد، فردا دیگر نه ماهی خواهیم داشت، نه گردشگری و نه منابع طبیعی.» او از رئیس سازمان حفاظت محیط زیست خواست با تماشای این مستند و توجه به پیامهای آن، گامهای عملی برای نجات دریای کاسپین برداشته شود.
جمعبندی
مستند «بر کرانههای کاسپین» تنها یک اثر هنری نیست، بلکه هشداری جدی درباره آینده دریای کاسپین است. این فیلم نشان میدهد که ادامه روند کنونی میتواند به نابودی یکی از مهمترین منابع طبیعی ایران و منطقه منجر شود؛ موضوعی که نیازمند عزم ملی و همکاری منطقهای برای حفاظت از این میراث ارزشمند است.
About the Author
